بادی یا تنواری قهوه چیست
وقتی صحبت از کیفیت قهوه به میان می آید، اغلب اولین چیزی که به ذهن اکثر افراد می آید، عطر و طعم و میزان تلخی یا اسیدیته است. اما یکی از اساسی ترین ویژگیهای قهوه، «بادی» یا «تنواری قهوه» است. بادی قهوه یک مفهوم عمیق، حسی و قابل لمس است که به حس دهانی مربوط میشود. در واقع زمانی که قهوه در دهان میچرخد، بدن نوشیدنی، حجم آن، روغنی بودن یا سبک بودنش، میزان درگیری زبان با آن و حتی ماندگاری پسطعم، همگی تحت تأثیر بادی قرار میگیرند.
بادی یا تنواری قهوه چیست؟ برای مثال مقایسه میان آب، شیر و عسلبه گونه ای است که وقتی آب مینوشید، حس سبکی و جریان سریع دارید. شیر کمی سنگینتر است و حس پرتری روی زبان میگذارد. عسل سنگینترین و چسبناکترین حس را ایجاد میکند و زمان بیشتری روی زبان میماند. این مقایسه همان تفاوتی را نشان میدهد که میان قهوههای سبک، متوسط و سنگین وجود دارد.
بادی قهوه نشاندهنده میزان حجم، وزن، چگالی و بافت قهوه در دهان است. هرچه بادی سنگینتر باشد، قهوه غلیظتر، خامهایتر و ماندگارتر است و هرچه بادی سبکتر باشد، نوشیدنی لطیفتر و سریعتر از زبان عبور میکند.
به همین دلیل است که برخی قهوهها حس سبک دارند و برخی دیگر حس روغنی، کرمی و پرحجم به شما می دهد. بادی در واقع یک حس جسمانی است و بهطور مستقیم تحت تأثیر ترکیبات موجود در دانههای قهوه، روش پردازش، درجه رست و روش دمآوری قرار میگیرد. در ادامه به عوامل موثر بر بادی قهوه و چگونه بادی قهوه را تسخیص دهیم خواهیم پرداخت.
چگونه بادی قهوه را تشخیص دهیم؟
برای اینکه بدانیم چگونه بادی قهوه را تشخیص دهیم باید چند مورد ساده اما دقیق توجه و تمرین کنید. تشخیص بادی فقط مختص باریستاها نیست و هر کسی میتواند با کمی توجه و دقت، این ویژگی را تشخیص دهد.
۱. حس غلظت هنگام ورود قهوه به دهان: وقتی اولین جرعه قهوه را مینوشید، دقت کنید حس سنگینی نوشیدنی به چه صورت است. قهوههایی با بادی سنگین، فورا حس غلظت را ایجاد میکنند و زبان را به طور کامل میپوشانند.
۲. حرکت دادن قهوه در دهان: قهوه را کمی در دهان بچرخانید. اگر احساس کردید که قهوه بافت روغنی یا ضخیم دارد و سطح دهان را به طور کامل لمس میکند، یعنی بادی آن سنگین است. در قهوههای سبک، حس عبور سریع و رقیقتر را خواهید داشت.
۳. حس بعد از قورت دادن: یکی از راههای مهم تشخیص بادی، ماندگاری حس قهوه بعد از قورت دادن است. اگر نوشیدنی سنگین بوده باشد، پسطعم دیرتر از بین میرود.
۴. مقایسه عملی: برای دانستن و یادگیری بادی یا تنواری قهوه چیست، موثرترین راه، مقایسه است. اگر یک قهوه اسپرسو و یک V60 را پشت سرهم امتحان کنید، تفاوت بادی را به طور کامل متوجه می شوید. اسپرسو بادی سنگینتر و V60 بادی سبکتر دارد.
۵. تمرین: حس بادی قهوه را می توانید با تمرین های مداو تقویت و بهتر کنید. هرچه قهوههای بیشتری از روشها و دانههای مختلف تست کنید، درک شما نسبت به بادی دقیقتر می شود. در ادامه عوامل موثر بر بادی قهوه را بررسی خواهیم کرد.
عوامل موثر بر بادی قهوه
عوامل موثر بر بادی قهوه، بادی فقط یک ویژگی ذاتی نیست بلکه مجموعهای از عوامل از مزرعه تا فنجان بر آن تأثیر دارند.
۱. نوع دانه قهوه: عربیکا و روبوستا تفاوت قابل توجهی در بادی دارند. عربیکا معمولاً بادی سبک تا متوسط دارد. روبوستا اغلب بادی سنگینتر، خامهایتر تولید میکند. ترکیب این دو باعث ایجاد بادی متعادل و قوی در اسپرسو میشود.
۲. روش فرآوری قهوه: فرآوری شسته، عسلی و طبیعی هرکدام تاثیر مستقیمی بر بادی دارند. برای مثال در فراوری شسته (Washed)، بادی سبکتر، طعم شفافتر حس می شود. در فراوری نچرال (Natural)، بادی سنگینتر، بافت روغنیتر حس می شود و در فراوری عسلی (Honey Process)، بادی متوسط تا سنگین با حس شیرینتر احساس می شود.
به دلیل اینکه در روش نچرال، میوه روی دانه خشک میشود، چربی و ترکیبات بیشتری وارد نوشیدنی میشوند و بادی تقویت میشود.
۳. درجه رست: رست روشن، طعمهای اسیدی و سبکتری ایجاد میکند، اما رست تیره روغن بیشتری آزاد میکند و بادی را افزایش میدهد. رست روشن دارای بادی سبک است، رست متوسط بادی متعادل و رست تیره بادی سنگین و غلیظی دارد.
۴. روش دمآوری: یکی از مهمترین عوامل در یادگیری و دانستن بادی یا تنواری قهوه چیست، روش دمآوری است.
- فرنچ پرس: بادی بسیار سنگین
- اسپرسو: غلیظ، پرحجم و خامهای
- V60: بادی سبک به دلیل استفاده از فیلتر کاغذی
- کمکس: حتی سبکتر از V60 به دلیل فیلتر بسیار ضخیم
- موکاپات: بادی سنگین و نزدیک به اسپرسو
۵. درجه آسیاب: آسیاب ریزتر باعث استخراج بیشتر چربی و مواد جامد میشود و بادی را تقویت میکند.
آسیاب درشتتر نوشیدنی سبکتر ایجاد میکند.
۶. نسبت آب به قهوه: هرچه قهوه بیشتر باشد و آب کمتر، بادی سنگینتر خواهد بود.
۷. کیفیت آب:آبهای سخت بادی را افزایش میدهند، چون مواد معدنی باعث استخراج بیشتر چربی و ترکیبات سنگین میشوند.
۸. تازگی قهوه: قهوه تازهبرشت روغنهای بیشتری دارد و بادی آن قویتر احساس میشود.
انواع بادی قهوه
در ادامه پاسخ به بادی یا تنواری قهوه چیست به انواع بادی قهوه می پردازیم. بهطور کلی بادی به سه دسته تقسیم میشود:
بادی سبک: بادی سبک معمولاً حس لطیف و روشن ایجاد میکند و سریع از دهان عبور میکند. این نوع بادی در قهوههای فراوری شسته و قهوههایی با اسیدیته بالا متداول تر است.
بادی متوسط : تعادل میان سبکی و سنگینی دارد. این بادی برای اکثر ذائقهها مناسب است و در بیشتر قهوههای تخصصی به چشم می خورد.
بادی سنگین: این نوع بادی حس کاملا غلیظ، پرحجم و روغنی روی زبان ایجاد میکند. قهوههایی با پردازش نچرال یا عسلی و قهوههایی با رست تیره معمولاً بادی سنگینی دارند.
چگونه بادی قهوه را افزایش دهیم؟
بعد از پاسخ به چگونه بادی قهوه را تشخیص دهیم، اگر تمایل دارید قهوهتان بادی بیشتری داشته باشد، می توانید از روشهایی مانند فرنچپرس، موکاپات یا اسپرسو استفاده کنید.
- درجه آسیاب را کمی ریزتر انتخاب کنید.
- از قهوههای نچرال یا عسلی استفاده کنید.
- از رُست مدیومدارک کمک بگیرید.
- نسبت قهوه به آب را افزایش دهید.
چگونه بادی قهوه را کاهش دهیم؟
در ادامه بادی یا تنواری قهوه چیست، توجه داشته باشید اگر بادی سنگین برای شما مناسب نیست می توانید برای کاهش بادی این موارد را به کار ببرید:
- از فیلترهای کاغذی مثل V60 یا کمکس استفاده کنید
- آسیاب را درشتتر کنید
- از قهوههای شسته استفاده کنید
- آب بیشتری به نوشیدنی اضافه کنید
سوالات متداول
بادی یا تنواری قهوه چیست و چرا مهم است؟
بادی یا تنوری قهوه به حس حجم و وزن قهوه در دهان گفته میشود و اهمیتش در این است که تجربه نوشیدن را کاملتر، ماندگارتر و حرفهایتر میکند.
چگونه بادی قهوه را تشخیص دهیم؟
با توجه به غلظت قهوه هنگام ورود به دهان، میزان پوشش زبان، بافت نوشیدنی و ماندگاری پسطعم میتوان بادی قهوه را تشخیص داد.
چه عواملی بر بادی قهوه تأثیر میگذارند؟
نوع دانه، روش فرآوری (شسته، نچرال، عسلی), درجه برشتگی، نوع آسیاب و روش دمآوری مهمترین عوامل مؤثر بر بادی قهوه هستند.
چرا بادی قهوه در اسپرسو بیشتر احساس میشود؟
به دلیل فشار بالای استخراج، غلظت زیاد، وجود کرما و میزان ذرات محلول بیشتر، بادی اسپرسو نسبت به سایر روشها سنگینتر است.
نتیجه گیری:
در این مقاله بهصورت کاربردی و تخصصی توضیح دادیم بادی یا تنواری قهوه چیست، چگونه بادی قهوه را تشخیص دهیم و عوامل مؤثر بر بادی قهوه کداماند. بادی یکی از مهمترین عناصر در تجربه طعمی قهوه است و نقش مهم و اساسی در حس دهانی، ماندگاری طعم و لذت نهایی نوشیدن دارد. شناخت بادی به شما کمک میکند دانه مناسب انتخاب کنید، روش دمآوری خود را تنظیم کنید و تجربهای دقیقتر و حرفهایتر از قهوه داشته باشید.
