اثر قهوه بر روی فشار خون
قهوه یکی از پر طرفدارترین نوشیدنیها در میان مردم است و روزانه تعداد زیادی از افراد برای شروع یک روز پرانرژی آن را می نوشند. اما وقتی سلامتی به میان می آید، یکی از متداول ترین سوالات این است که اثر قهوه بر روی فشار خون چیست؟ آیا قهوه باعث بالا رفتن فشار میشود؟ یا شاید برعکس، در طولانیمدت میتواند به کاهش فشار خون کمک کند؟
در ادامه اثرات کوتاهمدت و بلندمدت قهوه بر سیستم قلبیعروقی، قهوه چگونه بر فشار خون تاثیر میگذارد و در نهایت پاسخ میدهیم که قهوه فشار خون را بالا میبرد یا پایین را بررسی می کنیم.
چرا رابطه قهوه و فشار خون مهم است؟ فشار خون از مهمترین شاخصهای حیاتی بدن است و هر عاملی که آن را بالا یا پایین کند، میتواند بر سلامت عمومی تأثیر بگذارد. از طرفی، قهوه حاوی ترکیبات فعالی مانند کافئین، آنتیاکسیدانها و پلیفنولها است که هرکدام به شیوهای متفاوت روی بدن تاثیر می گذارند.
به همین علت در سالهای اخیر تحقیقات زیادی انجام شده تا مشخص شود اثر قهوه بر روی فشار خون دقیقاً چیست و آیا مصرف روزانه قهوه برای افراد سالم یا مبتلا به فشار خون بالا بیخطر است؟
قهوه چگونه بر فشار خون تاثیر میگذارد
اگر بخواهیم دقیق بررسی کنیم که قهوه چگونه بر فشار خون تاثیر میگذارد، باید چهار مورد اصلی را در نظر داشته باشید.
۱. اثر مستقیم کافئین بر سیستم اعصاب مرکزی: کافئین به عنوان یک محرک هنگامی که وارد بدن می شود: سیستم عصبی را تحریک میکند، هورمونهای استرس مانند آدرنالین و نورآدرنالین را افزایش میدهد، باعث تنگتر شدن موقت عروق میشود در نهایت این عوامل، باعث افزایش موقت فشار خون می شود.
۲. اثر کافئین روی حساسیت گیرندههای آدنوزین: آدنوزین مادهای است که به بدن پیام میدهد آرام شود، عروق گشاد شوند و فشار خون کاهش یابد.
کافئین با مسدود کردن گیرندههای آدنوزین باعث میشود این پیام آرامسازی به بدن نرسد که اثر قهوه بر روی فشار خون است به همین علت پس از نوشیدن قهوه، در کوتاهمدت شاهد افزایش فشار هستیم.
۳. نقش آنتیاکسیدانها در تعادل فشار خون: قهوه سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند کلروژنیک اسید است که در بلندمدت: التهاب عروقی را کاهش میدهند، جریان خون را بهبود میبخشند و به گشاد شدن رگها کمک میکنند. این عملکرد میتواند باعث کاهش فشار خون در طولانیمدت شود.
۴. واکنش متفاوت بدن افراد مختلف: اثر قهوه برای همه یکسان نیست. ممکن است یک فنجان قهوه برای یک شخص مشکل ایجاد نکند اما برای فرد دیگر ضربان قلب و فشار را بالا ببرد.
عوامل تعیینکننده شامل: ژنتیک، میزان عادت بدن به کافئین، سبک زندگی، نوع قهوه و مقدار مصرف و وضعیت سیستم عصبی است.
پس نمیتوان یک جواب ثابت به سؤال قهوه فشار خون را بالا میبرد یا پایین داد، زیرا بستگی به شرایط فرد دارد.
قهوه فشار خون را بالا میبرد یا پایین؟
در پاسخ به سوال قهوه فشار خون را بالا می برد یا پایین باید گفت برای پاسخ دقیق به این سؤال، اثر قهوه را در کوتاه مدت و بلند مدت بررسی می کنیم:
اثر کوتاهمدت: در اکثر افراد، ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت بعد از نوشیدن قهوه، فشار خون ۲ تا ۱۰ میلیمتر جیوه افزایش پیدا میکند.
بنابراین در کوتاهمدت، قهوه معمولاً باعث افزایش موقت فشار خون میشود. این افزایش به علت اثر تحریککننده کافئین بر سیستم عصبی است.
اثر بلندمدت: افراد سالم که روزانه ۱ تا ۳ فنجان قهوه مصرف میکنند، معمولاً در بلندمدت فشار خونشان ثابت میماند یا حتی کمی کاهش پیدا میکند. زیرا آنتیاکسیدانهای قهوه بر عروق اثر ترمیمی دارد که اثر قهوه بر روی فشار خون است.
بنابراین: مصرف مداوم و کنترلشده قهوه لزوماً باعث فشار خون بالا نمیشود. حتی در برخی افراد باعث کاهش فشار خون و بهبود گردش خون میشود.
چرا اثر قهوه بر روی فشار خون در افراد مختلف متفاوت است؟
یکی از دلایل گمراه شدن درباره اثر قهوه بر روی فشار خون این است که هر فرد واکنش متفاوتی نشان میدهد. دلایل آن را بررسی کنیم:
۱. ژن و سرعت متابولیسم کافئین: برخی افراد کافئین را سریع و برخی کند متابولیزه می کنند. افرادی که کند متابولیزه میکنند بیشتر در معرض افزایش فشار، اضطراب، تپش قلب نسبت به قهوه هستند.
۲. عادت روزانه به قهوه: کسی که هر روز قهوه مینوشد، نسبت به کافئین مقاومتر میشود. در این افراد افزایش فشار خون بسیار کمتر است.
۳. شرایط روانی: افرادی که استرس یا اضطراب شدید دارند ممکن است با یک فنجان قهوه فشار خونشان بیشتر از حد معمول بالا برود.
۴. نوع قهوه و میزان کافئین: کافئین در انواع قهوهها متفاوت است و همه میزان کافئین متفاوتی دارند. اسپرسو و قهوه ترک معمولاً بیشترین تأثیر را روی فشار دارند.
آیا قهوه برای افراد مبتلا به فشار خون بالا مضر است؟
اثر قهوه بر روی فشار خون به گونه ای است که اگر فشار خون بالا دارید، قهوه کاملاً ممنوع نیست. اما نکات مهمی وجود دارد که باید حتما مورد توجه قرار بگیرد:
۱. اگر قهوه را گاهی مینوشید: احتمال دارد افزایش ناگهانی فشار خون را تجربه کنید. در صورت امکان در روزهای پر استرس قهوه نخورید، قهوه را بعد از غذا بنوشید، از نوشیدن قهوه با خالی معده جدا پرهیز کنید.
۲. اگر عادت دائمی به قهوه دارید: ریسک افزایش فشار خون بسیار کمتر است. بدن شما به کافئین سازگار شده و واکنش زیاد نشان نمیدهد.
۳. اندازهگیری فشار خون قبل و بعد از نوشیدن: بسیاری از پزشکان توصیه میکنند فشار خونتان را ۳۰ دقیقه قبل و ۳۰ دقیقه بعد از مصرف قهوه اندازهگیری کنید تا بدانید بدن شما چطور واکنش میدهد.
۴. مقدار مناسب نوشیدن قهوه در روز: برای اکثر بیماران فشار خون بالا: ۱ الی ۲ فنجان قهوه دمی یا اسپرسوی رقیق در روز قابل قبول است. قهوه ترک غلیظ و اسپرسوی دوبل بهتر است کمتر مصرف شود.
مزایای قهوه برای سلامت عروق و قلب
اگرچه اثر قهوه بر روی فشار خون به صورتی است که فشار خون را بالا میبرد اما، اما قهوه تنها کافئین نیست. این نوشیدنی سرشار از مزایای دیگر است که ادامه به آن خواهیم پرداخت:
۱. کاهش التهاب عروقی: پلیفنولها در کاهش التهاب نقش دارند، که در جلوگیری از باریک شدن شریان های اصلی بدن در اثر تجمع پلاک موثر است.
۲. کاهش خطر سکته در مصرف مداوم: مطالعات ثابت کرده اند افرادی که روزانه ۲ الی ۳ فنجان قهوه مصرف میکنند، تا ۱۰٪ کمتر دچار سکته میشوند.
۳. بهبود جریان خون: قهوه باعث افزایش نیتریک اکسید میشود که به گشاد شدن رگها کمک میکند.
۴. بهبود عملکرد قلب در فعالیت روزانه: کافئین در حد متعادل باعث افزایش انرژی و کاهش خستگی میشود، که به سلامت عمومی کمک میکند. همچنین اگر بعد از نوشیدن قهوه ضربان قلبتان بالا می رود و دچار اضطراب و استری می شوید مقاله چرا قهوه باعث تپش قلب میشه رو مطالعه کنید.
سوالات متداول
۱. اثر قهوه بر روی فشار خون چیست؟ در کوتاهمدت باعث افزایش موقت فشار خون میشود اما در بلندمدت، به دلیل وجود آنتیاکسیدانها، میتواند اثر خنثی یا حتی کاهنده داشته باشد.
۲. قهوه فشار خون را بالا میبرد یا پایین؟ برای اکثر افراد، بالا میبرد اما موقتی است و برای افرادی که عادتدارند، اثر افزایش فشار خون کمتر است.
۳. قهوه چگونه بر فشار خون تأثیر میگذارد؟ با تحریک سیستم عصبی، افزایش هورمونهای استرس، تنگ کردن موقت رگها، و اثرات بلندمدت آنتیاکسیدانی روی فشار خون تاثیر می گذارد.
نتیجه گیری:
با توجه به مطلعات علمی، اثر قهوه بر روی فشار خون یک اثر دوگانه است. یعنی در کوتاهمدت بهدلیل تحریک سیستم عصبی میتواند باعث افزایش موقت فشار شود، اما در بلندمدت بهدلیل وجود آنتیاکسیدانها و تأثیرات مثبت بر عروق، معمولاً اثر خنثی یا حتی مفید دارد.
بنابراین پاسخ به سؤال قهوه فشار خون را بالا میبرد یا پایین؟ وابسته به شرایط بدن، عادت مصرف و میزان کافئین دریافتی شماست. در نهایت، اگر بدانید قهوه چگونه بر فشار خون تاثیر میگذارد و مصرفتان را اصولی مدیریت کنید، قهوه میتواند بدون نگرانی بخشی سالم از سبک زندگی شما باشد.
